“Je bent zwanger, niet ziek.” Een uitspraak die nooit tegen een zwangere zou mogen worden gemaakt. Je bent inderdaad zwanger, maar daar kun je behoorlijk ziek van zijn.

Maar liefst 37 “kwaaltjes” kon ik vinden waar je last van kunt hebben tijdens de zwangerschap. De kwaaltjes worden ervaren met een gemiddelde van 1 op de 10, wat ze niet bepaald zeldzaam maakt. Je kunt last van meerdere kwaaltjes tegelijkertijd. Sommige zijn vervelend, andere zijn wat heftiger. Zo had ik bij Link last van 33 van de 37 kwaaltjes. Dit resulteerde in niet geheel de zwagerschap die ik vooraf voor ogen had…..

Ochtendmisselijkheid. Wat net zo goed in de middag, avond of nacht kan plaatsvinden. Sommige vrouwen hebben zelfs last van hyperemesis gravidarum, dat is als je niet kan ophouden met braken. Ze krijgen dan veel te weinig voedingsstoffen binnen wat kan leiden tot flauwvallen en uitdroging. Vaak worden deze vrouwen opgenomen in het ziekenhuis waar rust en vocht grote factoren zijn. 

Ochtendmisselijkheid kan veroorzaakt worden door prikkels. Je ruikt, als je zwanger bent, veel beter dan normaal gesproken. Bepaalde geurtjes, zoals parfums, kunnen ervoor zorgen dat jij je niet goed voelt en moet gaan braken. Deze prikkels vermijden is dan ook iets wat heel goed werkt. Ook kan Ginger ale, of Gemberthee helpen. Direct een cracker eten als je wakker bent voordat je opstaat kan ook misselijkheid tegen gaan. Ongeveer 80% van de vrouwen tijdens een zwangerschap heeft last van een vorm van ochtendmisselijkheid. Een heel normaal, maar zeer vervelend verschijnsel dus. Vaak verdwijnt het na de 12de week. Dan neemt de hoeveelheid hCG in je bloed af en heb je er ook minder last van. 

Vermoeidheid. Je bent nooit zo moe als dat je was toen je zwanger was. Zo viel ik eens in slaap bij het inruimen van de koelkast. Slapen is daar het beste medicijn tegen. Je lichaam is bezig met het verrichten van een klein wonder, iets wat behoorlijk veel energie kost. Geen wonder dus dat jij zo moe bent. (vrijwel) Iedere zwangere vrouw heeft dan ook last van vermoeidheid. Dit is een kwaaltje wat gedurende de hele zwangerschap wel aanhoudt. In het tweede trimester kun je minder last van hebben, maar in de laatste maanden komt deze vermoeidheid weer terug. Wees ook niet bang om aan je omgeving aan te geven dat je ergens te moe voor bent. Plan je dagelijkse bezigheden zo dat jij je er het prettigste bij voelt. 

Vaak plassen. Je kunt wel blijven lopen. Het begint eigenlijk al in de eerste weken van je zwangerschap en gaat ook niet meer weg. Het komt door je hormonen en doordat je baarmoeder op je blaas drukt. Let op dat je erg goed de tijd neemt om uit te plassen. Urine die achterblijft in je blaas kan een blaasontsteking veroorzaken. Je blaas ziet er een beetje uit als een trechter. door je bekken naar voren en naar achteren te kantelen kun je vaak de achtergebleven urine er nog uit krijgen. 

Maagzuur. Door de hormonen in je bloed sluit het klepje tussen je maag en slokdarm minder goed. Naarmate je baby groeit wordt ook je maag aan de kant geduwd wat dit nog erger maakt. Maagzuur wordt vooral veroorzaakt door zuurder eten, maar ook door cafeïne, chocolade, pittig eten en soortgelijke voedingsmiddelen. Het is dan ook aan te raden deze te vermijden als je last hebt van maagzuur. Een glas melk, of vanille pudding/vla kan maagzuur tegen gaan op een natuurlijke manier. Om het te helpen omlaag te blijven kun je proberen met je rug en hoofd wat hoger te liggen dan de rest van je lichaam. Je kunt ook een rennie of dergelijke producten nemen tegen het maagzuur. Wordt het echt te erg kun je altijd naar je huisarts gaan voor medicijnen tegen het maagzuur. 

Bandenpijn. Je baarmoeder wordt vastgehouden door zogenaamde banden in je bekken. Naarmate je baarmoeder groeit worden deze banden opgerekt. Dit kan gepaard met fikse spierpijn. Vooral bij bepaalde bewegingen of lang staan kun je deze pijn krijgen. Bandenpijn is bij vrouw verschillend. Hoe sneller je baarmoeder groeit, hoe sneller en harder de banden opgerekt worden en hoe meer last je van krijgt. Bij volgende kindjes kun je er dan ook meer last van krijgen dan bij je eerste kindje. Je baarmoeder is dan al eens opgerekt geweest  en zal de keer erna sneller groeien. 

Pijnlijke borsten. Tja alles aan je groeit en dus ook je borsten. Ook dit wordt allemaal opgerekt en kan dus heel gevoelig zijn. Je tepelhof kleurt wat donkerder en is ook gevoeliger. Tijdens de tweede helft van je zwangerschap kun je zelfs al melkproductie hebben. Deze melk is vaak gelig/wit van kleur. Je kunt hem afkolven en bewaren in speciale zakjes in de diepvries voor eventuele bijvoeding. Deze melk bevat namelijk vrij veel voedingsstoffen. 

Hoofdpijn. Hier pijn, daar pijn en ook hoofdpijn. Gelukkig kan paracetamol een uitkomst bieden. Vergeet ook niet veel (water) te drinken, vaak kan hoofdpijn ook een teken van uitdroging zijn. Neem ook voldoende rust. Prikkels kunnen tevens een oorzaak van hoofdpijn zijn. Je bent nu veel afgeleid en je lichaam is hard aan het werk. Je bent er met je gedachten niet helemaal bij. Dit is ook logisch. Je lichaam is continu bezig met anders zijn dan anders. Dat kan ervoor zorgen dat je ineens veel meer prikkels moet verwerken dan je normaal gesproken deed. Dit kan zorgen voor een grotere vermoeidheid en dus ook voor hoofdpijn.

Zwangerschapsdementie. Waarom liggen je autosleutels nu in je koelkast en waar heb je die melk dan gelaten? Zwangerschapsdementie is een echte kwaal waar je behoorlijk veel last van kunt hebben. Het wordt veroorzaakt door de vele dingen die je nu aan je hoofd hebt. Je lichaam, het kindje, de bevalling, alles wat er nog voor moet regelen. Niet zo vreemd dat je de rest een beetje op de automatische piloot doet. Oververmoeidheid en afgeleid zijn door je zwangerschap zijn normale oorzaken van zwangerschapsdementie. Gelukkig gaat het ook weer weg als je uitgezwangert bent. (Niet direct na de bevalling dus). 

Slecht slapen. Enge en vreemde dromen die voortkomen uit het constant zorgen maken over je kindje en andere zaken waar jij je nu mee bezig houdt nu je zwanger bent. Soms lijken ze zo levendig dat je vaak nog even in je droom blijft vangen. Ook dit komt allemaal door dat leuke hCG hormoon en het veel aan je hoofd hebben. Ook in slaap komen is een lastig iets. Je kunt vaak geen houding aannemen die lekker ligt (een voedingskussen kan uitkomst bieden), moet te vaak op staan voor te plassen, zweet het bed bijna uit of hebt het juist heel koud. Als je dan eindelijk goed ligt begint je baby ook nog te dansen in je buik. Slapen is iets wat voor vroeger was. Ik wil zeggen dat dit voorbij gaat, maar helaas zo goed slapen als je deed voordat je kinderen had, dat gaat je niet meer lukken. 

Pica. Oftewel trek in vreemde dingen. Je hormonen zorgen ervoor dat jouw lichaam je gaat vertellen wat het nodig heeft. Alleen dan heel cryptisch. Sommige vrouwen met een mineraal tekort kunnen zelfs grond gaan eten. Over het algemeen houd je lichaam zich wel aan de normale dingen. Milkshakes, komkommer of kilo’s chocolade. Soms kun je echter ook wel eens zin krijgen in iets aparts. Zo nam ik ooit bijna een hap uit een wauw hart, het zag er zo lekker uit dat ik mij echt moest bedwingen! Cravings zijn dan ook een van de meest besproken dingen over de zwangerschap. Iedere vrouw herinnert zich nog wel welke rare eetgewoontes zij had tijdens haar zwangerschap.

Neuzen. Tijdens de zwangerschap maakt lichaam ongeveer een liter extra bloed aan. Dit ter compensatie van het bloed wat je gaat verliezen tijdens de bevalling. In je neus zitten vele kleine haarvaatjes en stroomt er veel bloed doorheen. Door de hoeveelheid bloed in je systeem kan zo’n haarvat wel eens springen met als gevolg dat je een bloedneus krijgt.
Ook maakt je neus meer snot aan (lekker). Neusverkoudheid is dan ook een andere bekende zwangerschapskwaal. Snotteren alsof je hooikoorts hebt.
Door de hoeveelheid bloed gaat je neus ook ineens veel beter werken. Dit kan komen doordat je nu extra moet opletten met eten. Je ruikt veel beter en kunt dus beter beoordelen of eten nog geschikt is voor consumptie. Helaas ruik je die stinkende aftershave van die ene collega nu ook veel beter. Goed voor je ochtend misselijkheid en maagzuur. 

Rugpijn. Vooral in je onderrug kun je aan het eind van je zwangerschap veel last hebben. Een goede houding kan je hierbij helpen. Door bijvoorbeeld een kussentje in je onderrug te zetten als je op een stoel zit kun je rechter zitten wat de kans op lage rugpijn kan helpen voorkomen. Het meeste gewicht van je baby bevindt zich vaak aan de voorkant van de onderbuik en trekt dus aan je rug. Bukken is dan ook iets wat je beter niet meer kunt doen. Als iets valt, tja, dan woont het daar vanaf nu gewoon. 

Haren. Overal haar. Een mooiere haarbos als tijdens je zwangerschap krijg je niet meer. Je haar valt namelijk minder uit als je zwanger bent. (helaas valt het in een keer uit na je bevalling). Niet alleen op je hoofd, maar over je hele lichaam kun je last hebben van meer lichaamshaar. Net nu je niet meer bij je benen komt om ze te scheren krijg je er ook nog meer haren op ook nog. Ook gezichtsbeharing is veel voorkomend tijdens de zwangerschap. Dus niet schrikken als je ineens een zwart haartje uit je kin zien groeien. Het hoort er allemaal bij. 

Tandvlees. Ontstoken tandvlees is een vervelende kwaal. Ga, bij rood tandvlees, dan ook direct naar de tandarts voor hulp. Vroeger zei men eens dat een kind je een tand kost en die uitspraak is niet bepaald overdreven. Door het maagzuur, het braken, je hormonen, droge mond of overmatig speeksel en de hoeveelheid bloed in je lichaam kun je veel last krijgen van ontstoken tandvlees. Poets dan ook goed je tand met speciale tandpasta gericht op de verspreiding van ontstoken tandvlees en verzorg je gebit goed. Vertel ook je tandarts dat je zwanger bent. Verdovingen en bepaalde handelingen worden zeer afgeraden tijdens je zwangerschap. Ook al weet je het nog maar net, direct melden. 

Voeten. Je voeten kunnen een maat groeien tijdens je zwangerschap. Er komt nu meer gewicht en druk op je voeten te staan waardoor je kootjes iets uit elkaar worden geduwd. Helaas blijft dit ook na de zwangerschap nog aanhouden. Zorg voor goede schoenen met een goede zool tijdens de zwangerschap. Je kunt namelijk ook last gaan krijgen van doorgezakte voeten. Hakken schoenen worden afgeraden, niet alleen voor je voeten, maar ook voor je houding en je rug. 

Vocht. Soms voel je je net een spons zoveel vocht houd je vast. Je enkels lijken wel waterballonnen aan het eind van de dag. Zorg dat je schoenen niet te strak zitten en ga regelmatig met je voeten omhoog zitten. Neem je ineens veel vocht op, neem dan contact op met je verloskundige. Veelvuldig vocht vasthouden kan een teken zijn van zwangerschapsvergiftiging. Als je te weinig drinkt kan je lichaam het vocht niet goed afvoeren. Dit klinkt een beetje tegenstrijdig, maar door veel te drinken kun je ervoor zorgen dat het vocht afgevoerd wordt. Je lichaam slaat graag tekorten op, dus als je te weinig drinkt heb je juist kans meer vocht op te slaan. 

Poepen. Dat lukt niet. Weer die hormonen. Ze kunnen ervoor zorgen dat je ontlasting hard wordt en je stoelgang moeizaam gaat. Je kunt dit behelpen door roosvicee laxo te drinken (dit staat vaak, zo niet altijd, bij de medicijnen in de supermarkt, niet bij de babyvoeding), veel vezels of pruimen te eten en goed te drinken en te bewegen. Door de druk van de baby op je darmen kan het ook allemaal wat moeizamer gaan. Dit kan aambeien tot gevolg hebben. Een tube Curanol kan helpen bij de bestrijding, maar ook neusspray op de aambei sprayen zou ze kunnen helpen tegen te gaan. 

Harde buiken. Een harde buik is een samentrekking van je baarmoeder. Je voelt je buik dan samentrekken en helemaal hard worden. Vaak doet het een beetje pijn en voelt het als een overbelasting van een spier. Dat is het overigens ook. Een harde buik is een waarschuwing van je lichaam dat je het toch echt rustiger aan moet gaan doen. Vaker rusten en ontspannen kan harde buiken helpen tegen te gaan. 

Vaginale afscheiding. Tijdens je zwangerschap kun je meer last hebben van vaginale afscheiding. Dit is volkomen normaal en kan geen kwaad. Wel moet je opletten dat het niet korrelig is of zurig ruikt. Door je hormonen verandert namelijk de pH van je vagina en heb je meer kans op infecties en schimmels. Denk je dat je een schimmelinfectie hebt? Neem dan even contact op met je verloskundige of huisarts. Een schimmelinfectie tijdens een vaginale bevalling kan namelijk leiden tot spruw bij je baby, of een infectie in de oogjes. Je wilt er dan ook zo snel mogelijk vanaf, daarnaast geeft het een jeukerig en branderig gevoel en dat wil je sowieso niet. 

Urineverlies. Ook al lijk je om de 5 minuten naar de wc te gaan, er sijpelt toch altijd wel een beetje uit. Als je moet hoesten, niezen of lachen kun je al weer direct naar het toilet rennen om een schone onderbroek aan te doen. Je bekkenbodem (waar je straks ook je kindje mee op de wereld gaat zetten) zorgt er ook voor dat jij je urine op kunt houden. Daar heb je tijdens je zwangerschap niet meer zo heel veel controle over, wat ervoor zorgt dat je bij bepaalde bewegingen urine verliest. Overal schone broeken mee naartoe nemen dus. Inlegkruisjes kunnen enigszins hulp bieden, maar dan maar je wel weer extra kans op een schimmelinfectie. 

Spataderen. Dit komen doordat de wanden van je bloedvaten verslappen (ook aambeien zijn spataderen). Je kunt ze proberen te voorkomen door vaker met je benen omhoog te gaan zitten en ze proberen niet te kruisen, dan knel je namelijk je benen af en heb je er meer kans op. Steunkousen kunnen hulp hulp bieden om spataderen tegen te gaan. 

Rusteloze benen. Vreselijk dat gewiebel. Gek wordt je ervan en toch kun je er niet mee stoppen. Door al het gewiebel heb je nog kans dat je benen verkrampen ook nog. Restless leg syndroom komt vaak voor tijdens de zwangerschap. Probeer een kussen onder je knieën te leggen, dit kan er soms voor zorgen dat ze wat rustiger worden. 

Jeuk. Overal jeuk. Door je hormonen wordt ook je huid gevoeliger, hij kan droger worden en door het oprekken van je huid kun je veel jeuk ervaren. Je kunt insmeren met een vette crème en zoveel mogelijk zeepproducten te vermijden. 

Tiger stripes. Striae of zwangerschapsstriemen krijgen is erfelijk en er is weinig aan te doen. De rode strepen op de huid worden veroorzaakt doordat het bindweefsel onder de huid niet genoeg mee rekt en gaat scheuren. Striae komt voor op billen, borsten, buik, benen… daar waar de huid wordt opgerekt. Je kunt het proberen te voorkomen door je huis in te smeren met speciale zalf, maar veel is er niet tegen te doen helaas. Het heeft te maken met de rekbaarheid van je huid en bindweefsel en daar heb je nu eenmaal geen invloed op 

Pigment. Door de zon kun je last krijgen van pigmentvlekken. In je gezicht kun je zelfs een zogenaamd zwangerschapsmasker krijgen van de zon. Het wordt dan ook afgeraden in de volle zon te gaan zitten als je zwanger bent. Na je zwangerschap gaan deze vlekken niet altijd weg. Ook kun je een donkere streep krijgen over je buik. Dit loopt van je schaamhaar tot je navel (en soms nog hoger). Het kan geen kwaad, maar veel vrouwen vinden het niet zo mooi. Gebruik dus een hoge factor zonnebrandcrème als je de zon in gaat. 

Zwangerschapsischias. Een pijn onder in je bil die uitstraalt naar je been. Door het gewicht van de voorkant van je buik komt er nu veel druk te staan op je onderrug en stuitje. Dit kan ervoor zorgen dat een zenuw lichtelijk afgekneld wordt. Dit voel door pijn en soms een tintelend gevoel. Probeer vooral niet vanuit je rug te tillen, maar echt vanuit je knieën. Ook kan liggen op je zij, met een kussen tussen je knieën, verlichting geven. Met een lang voedingskussen of een body pillow kun je de ideale pose vinden om zo min mogelijk last ervan te hebben, maar met gewone hoofdkussen lukt dit ook al. 

Duizeligheid. Tijdens je zwangerschap kun je veel last hebben van duizeligheid. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Een te lage bloeddruk, suikerspiegel, of bloedarmoede kunnen ervoor zorgen dat je last hebt van duizeligheid. Op deze dingen wordt je allemaal gecontroleerd bij de verloskundige. Probeer vooral niet te snel op te staan als je er veel last van hebt. 
Als je duizelig wordt als je op je rug ligt kun je juist weer last hebben van het “holle ader” syndroom, oftewel Vena-cava. Dit komt doordat het gewicht van je baarmoeder een ader afgekneld dit bloed van het lichaam naar het hart brengt. Hierdoor stroomt er minder bloed door je lichaam. Je kunt dit verhelpen door op je zij te gaan liggen. 

Bloedarmoede. Ook dat kan voorkomen. Je wordt hier op gecontroleerd bij je verloskundige. Bij bloedarmoede heb je te weinig ijzer in je bloed. Dit zorgt ervoor dat je rode bloedcellen zuurstof kunnen vervoeren in je lichaam. Je ziet er hierbij bleek uit, bent duizelig, moe of hebt een slap gevoel. Je kunt het helpen voorkomen door veel ijzerrijk voedsel te eten. Roosvicee Ferro kan ook een oplossing zijn. Als het te erg wordt kan je verloskundige of huisarts je medicatie voorschrijven (hier krijg je dan wel vaak weer opstopping van). 

Kortademigheid. Dit is normaal, zeker op het laatste van je zwangerschap. Een zwangerschap is een aanslag op je lichaam, het vergt veel van je. Het is normaal dat alles meer inspanning kost, je spieren moeten harder werken en hebben meer zuurstof nodig. Dit vergt weer meer inspanning van je longen, met kortademigheid tot gevolg. Probeer het vooral rekening mee te houden. Je kunt (zeker op het laatst) nu eenmaal echt geen marathon meer rennen of een berg beklimmen. Kleine stukjes dus, en rustig aan doen kunnen helpen. 

Kuiten. Je kunt last krijgen van kramp in je kuiten. Vaak gebeurd dit ’s nachts als je slaapt en kan behoorlijk veel pijn doen. Als je kuit verkrampt probeer dan je voet omhoog te tillen, je tenen richting je lichaam, vaak het het dan over. Je kunt licht oefeningen doen om het te helpen voorkomen. Blijf je er last van houden, geef dit dan zeker even aan bij je verloskundige. 

Opvliegers. Het is 10 graden en jij loopt het liefst in je bikini rond. Wat heb je het toch warm. Je kunt om het uur van shirt wisselen en het uitwringen van het zweet en ‘s nachts drijf je je bed uit. Ook kun je last krijgen van het ineens warm krijgen en beginnen te zweten, na een minuut of zo is dat vaak weer voorbij. Helaas is hier niets tegen te doen. Je lichaamstemperatuur kan wat hoger zijn tijdens je zwangerschap en je hormonen spelen hierbij ook een hele grote rol. 

Zwangerschapsacne. Tja, met veel hormonen komt ook een hele onrustige huid. Je pubertijd is er soms niets bij. Overal krijg je puistjes. Je gezicht, maar ook je schouders, rug, benen en decolleté. Gelukkig verdwijnt het een tijdje na de bevalling ook weer.

Trombose. Tijdens je zwangerschap maak je meer bloed aan (ongeveer een liter meer), beweeg je minder en wordt je zwaarder. Dit kan tot gevolg hebben dat je een trombose been krijgt. Trombose wordt veroorzaakt door een bloedpropje in je ader. Dit verstopt de ader waardoor er minder bloed door je been kan lopen. Een trombosebeen herken je aan een dikke, glanzende kuit, pijn aan je onderbeen of een rood en warm been. Dit kan vrij plotseling optreden en moet meteen worden behandeld, omdat er anders levensbedreigende complicaties zoals een longembolie kunnen optreden. Direct bellen dus. Af en toe wat meer bewegen kan het helpen voorkomen. 

Zwangerschapsdiabetes. Dit is een tijdelijk vorm van diabetes. Je kunt dit herkennen door het plots veel meer moeten drinken en plassen. Ook kan je baarmoeder harder groeien, je kunt meer vruchtwater hebben en in verhouding een grotere baby krijgen. Tegenwoordig moeten bijna alle vrouwen tijdens de zwangerschap een zogenaamde suikertest ondergaan. Zo kan een zwangerschapsdiabetes direct gediagnosticeerd worden en kun je er op letten met behulp van bepaalde voeding. Denk je dat je zwangerschapsdiabetes hebt, vraag dan voor een test als je deze niet automatisch krijgt. Ongecontroleerd kan dit namelijk best wat gevolgen hebben, terwijl het goed onder controle is te houden. 

Zwangerschapsvergiftiging. Dit wordt veroorzaakt door een te hoge bloeddruk. Er bestaan diverse vormen van zwangerschapsvergiftiging. Door de ingewikkeldheid van alle soorten met diverse symptomen en gevolgen ga ik ze hier niet allemaal benoemen. Het belangrijkste is dat het voornamelijk wordt veroorzaakt door een hoge bloeddruk. Het is dus belangrijk dat je bloeddruk iedere afspraak wordt opgenomen. Vochtophopingen kunnen ook een indicatie zijn. Krijg je ineens last van extreem veel vocht vasthouden, aarzel geen moment, maar bel direct je verloskundige of huisarts. 

Bekken. Ongeveer de helft van de zwangeren krijgt last van pijn in haar bekken. Je bekkenbodem is een grote spier die vasthangt in je bekken. Naarmate je baarmoeder groeit komt hier veel druk op de staan en dus ook je bekken. Als je er veel last van krijgt kan dit vrij veel pijn veroorzaken. Een bekkenbodemfysiotherapeut kan hierbij helpen. Vaak als je baby ingedaald is krijg je er minder last van. Een buikband die steun geeft kan ook helpen de pijn op je bekken te verminderen. Ook liggen op je zij met een kussen tussen je knieën kan verlichting geven. Blijf niet rondlopen met de pijn onder het mom van, het hoort erbij. Dat is nergens voor nodig. 

Depressie en angsten. Over een postnatale depressie heb je vast wel al vaker gehoord, maar er bestaat ook zoiets wat een prenatale depressie heet. Zelfs 1 op de 10 vrouwen heeft hier last van! Toch is er weinig informatie over te krijgen. Je kunt je somber voelen, neerslachtig, maar ook braken en prikkelbaarheid kunnen symptomen zijn. Je kunt gaan twijfelen of je het kindje überhaupt nog wel wil, of je er zelf nog wel wilt zijn en angsten hebben over wat er komen gaat. Vrouwen die een traumatische bevalling hebben gehad van een vorig kindje hebben hier vaak veel last van. Je kunt zelfs gaan hallucineren. Het is belangrijk hiermee naar je verloskundige, huisarts of een vertrouwd persoon te gaan. Laat je niet wegwuiven met het standaard “Alle vrouwen voelen wel eens angst” of “Het zijn je hormonen maar”. Het is belangrijk dat jij je nu gehoord voelt. Ook jij verdient het om van je zwangerschap te kunnen genieten. 

Zoals je ziet zijn er behoorlijk veel klachten waar jij last van kunt hebben tijdens je zwangerschap. Je kunt zelfs last hebben van meerdere kwaaltjes. Mensen zeggen vaak dat het erbij hoort, dat jij je aanstelt, dat je er zelf voor koos zwanger te worden, of dat zij het graag van je overnemen voor de kans een baby te dragen. Luister hier vooral niet naar. Jij koos ervoor zwanger te worden, maar niet om er zo veel last van te hebben. Iemand die een auto ongeluk krijgt zeg je toch ook niet dat ze er zelf voor kozen om in de auto te zitten. Jij mag je zwangerschapskwaaltjes niet leuk vinden en je mag dit gewoon uiten. 

Zoals ik al eerder zei, een zwangerschap is een aanslag op je lichaam. Het duurt niet voor niets 9 maanden om ervan te herstellen, soms zelfs een jaar, en ieder die zegt dat het sneller gaat houd zichzelf gewoon voor de gek. 

Toch kun je ondanks alle kwaaltjes er ook ontzettend van genieten. Dat gekriebel in je buik, dat dromerige gelukzalige gevoel als je over je buik wrijft. De gedachte om straks jouw baby in je handen vast te houden.